Zodra het onderwerp studie kiezen op tafel komt, schiet menig scholier in de stress. Dat hele studentenleven klinkt best lachen, maar jij weet ook wel dat het iets meer inhoudt dan biertjes drinken en roeien met de studentenvereniging. Het voelt misschien zelfs alsof je hele toekomst van je studiekeuze afhangt, ook al lijkt het grotemensenleven tegelijkertijd nog zó ver weg. Alles wat jij op dit moment weet is dat je ‘iets met mensen’ wilt gaan doen en redelijk goed bent in Engels. En in Netflixen. Kortom: je kunt best wat hulp bij je studiekeuze gebruiken. 

Hoe kies je een studie? Een stappenplan

Hoewel er niet één duidelijk antwoord te geven is op deze vraag, een studie of opleiding kiezen is namelijk een heel persoonlijk proces, zijn er wél een paar algemene stappen te volgen waarmee je op een overzichtelijke manier tot een studiekeuze kunt komen.

Oriëntatie: welke studie past bij mij?

Heb jij nog geen flauw idee wat je wilt gaan studeren? Begin dan klein en bij jezelf. Als je inderdaad goed bent in Engels en deze taal nog interessant vindt ook, kan dat een startpunt zijn van waaruit je uiteindelijk een studie gaat kiezen. Je kunt je daarnaast ook afvragen waar je enthousiast van wordt en welke banen je aanspreken. Het is verstandig om hier met anderen over te praten, bijvoorbeeld met je ouders of vrienden. Zij kennen jou goed en komen misschien met andere ideeën en inzichten dan jijzelf. Het is in de beginfase ook slim om bij een expert aan te kloppen als je hulp nodig hebt met het kiezen van een studie, bijvoorbeeld je decaan. Hij of zij is immers specialist op het gebied van opleidingen en weet dus goed wat de mogelijkheden zijn. Of maak een studiekeuzetest op internet. Verwacht niet dat jouw droomstudie daar direct uit komt rollen, maar je ontdekt op deze manier misschien wél interessante studierichtingen of baanmogelijken die je nog niet kende. 

Verkenning: bezoek een open dag

Een studie kiezen doe je niet vanuit je luie stoel. Onze tip numero uno is dan ook: ga. op. pad. Het is slim om al snel tijdens het studiekeuzeproces een open dag van een universiteit, hogeschool of mbo-instelling te bezoeken, of je nou nog in de oriënterende fase zit of al bijna je keuze hebt gemaakt. Op zo’n dag kun je bijvoorbeeld langsgaan bij verschillende studies om goede vergelijkingen te kunnen maken. Maar het is ook een mooie kans om te checken of de studie psychologie (of informatica of rechten) écht zo goed bij je past als je dacht. Bovendien proef je op een open dag meteen welke sfeer er hangt bij de studie en in het gebouw. Ook dit soort dingen kunnen van belang zijn als je straks definitief een studie moet kiezen. Natuurlijk kun je tijdens de verkenningsfase ook gebruik maken van het internet. Op websites van onderwijsinstellingen is bijvoorbeeld veel informatie over opleidingen te vinden die jou kan helpen bij het kiezen van een studie. 

Verdieping: check jouw studiekeuze

Als je een leuke opleiding op het oog hebt, is het slim om te checken of deze echt iets voor je is voordat je je inschrijft. Dat kan bijvoorbeeld door te gaan proefstuderen. Je volgt dan samen met andere studiekiezers een dag(deel) een georganiseerd programma om een beter beeld te krijgen van de vakken en manier van lesgeven bij deze opleiding. Of ga voor een meeloopdag. Je wordt dan gekoppeld aan een student en volgt samen met hem of haar een gewone dag aan de universiteit of hogeschool. Je woont bijvoorbeeld hoorcolleges bij of doet practica en krijgt zo de mogelijkheid om te ontdekken hoe deze studie écht is. Kloppen jouw verwachtingen met de werkelijkheid? Dan kun je met meer zekerheid en een goed gevoel definitief voor deze studie kiezen. 

Studiekeuzetips

Wil het nog niet vlotten met een studie kiezen? Check onze studiekeuzetips.

• Een studie kies je voor jezelf. Je vader, favoriete leraar en bff Michelle kunnen je helpen met het maken van je studiekeuze, maar het gaat uiteindelijk om jouw studententijd en jouw toekomst. Vergeet daarom niet wat jij belangrijk vindt en luister naar je eigen gevoel.
• Wees realistisch. Ambitieus zijn is top en het is goed om af en toe je comfortzone te verlaten, maar nou eenmaal niet elk beroep is voor iedereen weggelegd. Zo is een carrière als journalist misschien geen goed idee als je dyslexie hebt. En die baan als verpleegkundige wordt waarschijnlijk een kwelling als je bang bent voor bloed.
• Als je een studie gaat kiezen is het slim om te kijken wat de baankansen zijn. Het is immers wel zo fijn als er wat geld in het laatje komt na jarenlang studeren (en een mogelijke studieschuld). Laat je alleen niet gek maken en baseer je studiekeuze ook op je interesses en kwaliteiten. Want als je straks met een studie zit die niet bij je past, wordt je studententijd heel wat minder chill dan je had gehoopt. Om nog maar te zwijgen over die lange jaren tot aan je pensioen. 
• Ga niet op zoek naar de perfecte studie. Die bestaat namelijk niet. Zet zowel de plus- als minpunten van interessante studies op een rijtje om een studie te kunnen kiezen die het dichtst bij jouw ideaalplaatje in de buurt komt. 
• Ook al heb je zestien studiekeuzetesten gemaakt, drie open dagen bezocht en een geslaagde meeloopdag gehad, definitief een studie kiezen blijft spannend. Dat is niet erg, want twijfel hoort erbij. Laat je alleen niet te veel leiden door de angst om een verkeerde studiekeuze te maken. Ook tijdens en na je studie kun je nog diverse kanten op, bijvoorbeeld met een minor, afstudeerrichting of carrièreswitch.